SİRKÜLER NO:2023/11

KONU: 12 Mart 2023 tarihli Resmî Gazete ’de Yayınlanan “ 7440 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile ek vergi yürürlüğe girmiştir.

 Düzenleme uyarınca;

• Kurumlar vergisi mükelleflerince, 2022 (kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen kurumlarda 2023 yılında sona eren) hesap dönemi beyannamesinde, ek vergiden müstesna tutulmayan indirim ve istisnalar üzerinden, bazı indirim ve istisnalar için %10, bazı indirim ve istisnalar için ise %5 oranında,
• Deprem bölgesinde mükellefiyeti bulunanlar vergiden muaf,
• Dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin hesaplanacak, gider ve indirim olarak dikkate alınamayacak ve hiçbir vergiden mahsup edilemeyecek,
• 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulması, ödenecek ek vergi için bu döneme ilişkin inceleme ve tarhiyat yapılmasına engel teşkil etmeyecektir.

 I- Hangi Mükellefler Kapsamda?

Ek verginin mükellefi kurumlar vergisi mükellefleridir, gelir vergisi mükellefleri ek vergi mükellefi değildir.

II-Ek Verginin Konusu

Yapılan düzenlemeye göre ek vergi, kurumların, 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde, Kurumlar Vergisi Kanunu ile diğer Kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile aynı Kanun’un 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden hesaplanacaktır.

Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflerde vergi, 2023 yılı içinde sona eren hesap dönemi için verilmesi gereken beyannamelerde gösterilmek suretiyle uygulanacaktır.

 III- Kapsam Dışında Olan Mükellefler

06.02.2023 tarihi itibarıyla, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa İlleri ile Sivas İlinin Gürün İlçesinde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar ek vergiden muaftır.

IV-Ek Vergi Kapsamına Girmeyen İstisnalar

 Yapılan düzenlemeye göre aşağıdaki indirim ve istisnalar ek vergiden müstesnadır.

• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında kurumlar vergisinden müstesna tutulan yatırım fon ve ortaklık kazançları
• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi kapsamında kurumlar vergisinden müstesna tutulan kooperatiflerin risturn istisnası kapsamında olan kazançları
• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi kapsamında kurumlar vergisinden müstesna tutulan sat-kirala-geri al işlemlerinden doğan istisna kazançlar
• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi kapsamında kurumlar vergisinden müstesna tutulan, her türlü varlık ve hakların, kaynak kuruluşlarca, kira sertifikası ihracı amacıyla ve sözleşme sonunda geri alınması şartıyla varlık kiralama şirketlerine satışı ile varlık kiralama şirketlerince bu varlıkların devralındığı kuruma satışından doğan kazançlar
• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 14. maddesi kapsamında kurumlar vergisinden müstesna tutulan kur korumalı mevduat kaynaklı kazançlar,
• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinin (b), (c), (ç), (d), (e) ve (f) bentleri kapsamında kurum kazancından indirim konusu yapılabilen bağışlar ve sponsorluktan kaynaklanan indirimler,
• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinin (g) bendi kapsamında kurum kazancından indirim konusu yapılabilen girişim sermayesi fonu,
• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinin (h) bendi kapsamında kurum kazancından indirim konusu yapılabilen, korumalı işyerlerinde istihdam edilen ve iş gücü piyasasına kazandırılmaları güç olan zihinsel veya ruhsal engelli çalışanlar için diğer kişi ve kurumlarca karşılanan tutar dâhil yapılan ücret ödemelerinin yıllık brüt tutarının %100'ü oranında korumalı işyeri indirimi,
• Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 61. maddesi kapsamında tevkifata tabi yatırım indirimi istisnası,
• İlgili Kanunları uyarınca kurum kazancından indirilebilen bağış ve yardımlar,
• 07.2018 tarihli ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 407. maddesi kapsamında tanımlanan mikro ve küçük işletmelerin teknoloji geliştirme bölgeleri ile Ar-Ge ve tasarım merkezlerinden elde ettikleri istisnaya ve indirime konu kazançları.

V- Ek Verginin Oranı ve Beyanı

• Kurumlar Vergisi Kanunu ile diğer Kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile aynı Kanun’un 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden %10,
• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde düzenlenen iştirak kazançları istisnası ile yurtdışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna kazançlar üzerinden ise %5, oranında hesaplanacaktır.
• 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle hesaplanacak,
• İlk taksiti kurumlar vergisinin ödeme süresi içinde (30.04.2023 tarihine kadar), ikinci taksiti bu süreyi takip eden dördüncü ayda (31.08.2023 tarihine kadar) ödenecektir.

VI- Diğer Konular

 Ek vergi, dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin hesaplanacak ve ödenecektir.

• Ek vergi gider ve indirim olarak dikkate alınamayacak ve hiçbir vergiden mahsup edilemeyecektir.
• 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulması, ödenecek ek vergi için bu döneme ilişkin inceleme ve tarhiyat yapılmasına engel teşkil etmeyecektir.
• Ek vergi, dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksin ödeneceği öngörüldüğünden, beyannamede zarar çıksa veya geçmiş yıl zararının mahsubu nedeniyle matrah oluşmasa da bu verginin ödenmesi gerekecektir.

Tablo